Amedoski, Dragana and Petrović, Vladeta (2018) Gradska naselja Kruševačkog sandžaka (XV-XVI vek). Posebna izdanja, knj. 71 . Istorijski institut Beograd, Beograd. ISBN 978-86-7743-1334
Full text not available from this repository.Abstract
Gradska naselja koja su predmet ove knjige nalazila su se na jugu kontinentalnog dela Srpske despotovine. Na ovoj teritoriji je nakon osmanskih osvajanja formiran Kruševački sandžak. Prikazana je administrativna podela sandžaka, položaj gradskih naselja u njemu, kao i njihov razvoj počev od srednjeg veka, tokom perioda osmanskog osvajanja i nakon uspostavljanja osmanske vlasti. Objašnjeno je kako su postojeće srednjevekovne urbane celine od sredine 15. do kraja 16. veka poprimile sve odlike novog tipa balkanskog osmanskog grada. U fokusu istraživanja bio je proces transformacije ovog prostora, njegove faze i novi prostorni i društveni markeri koji su odigrali ključnu ulogu u preoblikovanju gradova. Određeno mesto je posvećeno i elementima urbane topografije Kruševca, Prokuplja, Leskovca, Kuršumlije, Paraćina, Bovna i Medveđe, kao i tvrđave Koznik. Analizirani su srednjevekovni hrišćanski sakralni objekti, kao i verski, prosvetni i profani objekti osmanskog perioda. U knjizi je razmatrano stanovništvo u naseljima Kruševačkog sandžaka tokom 16. veka, a posebna pažnja je posvećena demografskim kretanjima, odnosno izraženoj depopulaciji koja se odigrala u prvih nekoliko decenija 16. veka. Demografska situacija se stabilizovala između 1536. i 1570. i tada dolazi do povećanja broja stanovnika. U ovom segmentu je ispraćen i proces islamizacije, naročito zastupljen u većim urbanim naseljima, kao i konfesionalna struktura stanovništva. Skrenuta je pažnja i na doseljavanje stanovništva, etničkih Turaka, doseljenika iz Anadolije i drugih delova Carstva, kao i iz susednih balkanskih oblasti. Ovaj proces je prevashodno karakterističan za veće gradove, poput Kruševca, Leskovca i Prokuplja. Izvesni prostor je posvećen privrednim kretanjima u sandžaku, sa posebnim osvrtom na Kruševac, kao najjači potrošački centar. Prikazane su čaršije Kruševca, Prokuplja, Leskovca i drugih manjih gradskih naselja u okruženju koje su bile srednje razvijene i imale od 100 do 400 dućana. Uz trgovinu koju su obavljali muslimani i hrišćani, predmet rada je bila i dubrovačka trgovina. Sa osmanskim osvajanjima, u gradskim naseljima Kruševačkog sandžaka se javljaju novi, orijentalni zanati. Bilo ih je nešto više od dvadeset vrsta u celom sandžaku. Kao značajan deo privrede, u knjizi je obrađeno i rudarstvo i glavni rudarski centri ove oblasti, Plana i Zaplana, kao i jedan novi – Prloš, u blizini današnjeg rudnika Lece. Predmet analize bili su i proizvodnja žitarica, osnovna grana zemljoradnje u celom Kruševačkom sandžaku, vinogradarstvo i uzgajanje sitne stoke kojim se bavilo celokupno stanovništvo Kruševačkog sandžaka i okolnih teritorija. Izvori na osnovu kojih su sagledane kvantitativne i kvalitativne karakteristike urbanih naselja na prostoru centralnog Balkana u 15. i 16. veku su osmanske provenijencije. Slika dobijena na osnovu njih upotpunjena je objavljenim korpusima ćiriličkih i latinskih izvora, različitim putopisima, rezultatima arheoloških i geografskih istraživanja
| Item Type: | Book |
|---|---|
| Uncontrolled Keywords: | Kruševac, Prokuplje, Leskovac, Kuršumlija, Paraćin, Bovan, Medveđa, Prloš, 15. vek, 16. vek, grad, tvrđava, trg, Osmansko carstvo, šeher, kasaba, varoš, kal‘a, mahala |
| Subjects: | D History General and Old World > D History (General) > D204 Modern History D History General and Old World > DR Balkan Peninsula |
| Depositing User: | Milica J |
| Date Deposited: | 27 May 2022 12:35 |
| Last Modified: | 14 Dec 2023 13:12 |
| URI: | http://rih.iib.ac.rs/id/eprint/623 |
Actions (login required)
 |
View Item |
